Archive | 21/11/2011

Τα ψάρια του Αιγαίου θέμα εργασίας 9

Δραστηριότητα 1 (σε εξέλιξη):Δημιουργούμε ταυτότητες δυο όψεων για τα ζώα και ψάρια της θάλασσας με τα παρακάτω πρότυπα που ετοίμασε ο δάσκαλός μας.

Παρασκευή 16/12/2011 – Οι μαθητές του Δ1 ετοίμασαν τις πρώτες  ταυτότητες ψαριών κα ζώων αφού βρήκαν πληροφορίες στο διαδίκτυο με συνεργασία του δασκάλου τους και του καθηγητή πληροφορικής τους και θα συνεχίσουν στα επόμενα μαθήματα μεγαλώνοντας τη βάση δεδομένων που δημιουργούν.

 

Θαλάσσια Ρύπανση… 5ο θέμα εργασίας

θαλάσσια ρύπανση: είδη-αντιμετώπιση-ενέργειες

 Το θέμα μας το θέτει ο Σταμάτης, μαθητής του Δ1 με τις πληροφορίες που βρήκε στο διαδίκτυο και που πολύ εύστοχα θέτει…

Εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες, οι αλιείς, οι ναυτικοί, οι δύτες και άλλοι λάτρεις της θάλασσας ανησυχούν για την υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Στο επίκεντρο των ανησυχιών τους βρίσκεται η ρύπανση. Οι αιτίες που την προκαλούν είναι πολλές: οι βιομηχανικές εκπομπές, τα μη επεξεργασμένα λύματα, οι απορρίψεις διαφόρων ουσιών από τα πλοία, η ρύπανση που καταλήγει στη θάλασσα μέσω των ποταμών…
Το πρόβλημα είναι σοβαρό: η θάλασσα παρέχει, χάρη στην αλιεία και τη θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια, το 40% των πρωτεϊνών που καταναλώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διατήρηση της οικολογικής της ισορροπίας είναι συνεπώς ζωτικής σημασίας για τον εφοδιασμό της Ένωσης με τρόφιμα. Επιπλέον, η θάλασσα αποτελεί χώρο διαβίωσης και εργασίας 70 εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων οι οποίοι, άμεσα ή έμμεσα, ζουν από την αλιεία, τον τουρισμό σε παραθαλάσσια θέρετρα και τις λιμενικές δραστηριότητες.

Η μόλυνση των θαλασσών έχει διάφορες μορφές:
Οι χημικές ουσίες και τα βαρέα μέταλλα – Με διάφορους κανονισμούς δόθηκε τέλος στις περισσότερες απορρίψεις επικίνδυνων ουσιών στους ποταμούς και στη θάλασσα. Τα προβλήματα που εξακολουθούν να υπάρχουν οφείλονται, αφενός, στην παραβίαση της νομοθεσίας και, αφετέρου, στην επιβάρυνση που έχει δεχθεί το θαλάσσιο περιβάλλον κατά το παρελθόν, καθώς στα θαλάσσια ιζήματα υπάρχουν ακόμη συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων και υπολείμματα απαγορευμένων σήμερα χημικών ουσιών (οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα). Όμως, τους επιστήμονες ανησυχούν σήμερα άλλες χημικές ουσίες, όπως ο τριβουτυλοκασσίτερος (αντιρρυπαντικές βαφές), τα βρωμιωμένα επιβραδυντικά φλόγας, οι διοξίνες…
Ο ευτροφισμός – Ο υπερβολικός εμπλουτισμός του θαλάσσιου περιβάλλοντος με θρεπτικά συστατικά (νιτρορρύπανση και φωσφορικά άλατα) τα οποία καταλήγουν στη θάλασσα μέσω των ποταμών, των επιφανειακών υδάτων και των υπονόμων προκαλεί πολλαπλασιασμό της υδατικής χλωρίδας η οποία καταναλώνει το οξυγόνο του νερού θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη ζωή των υδρόβιων ζωικών οργανισμών. Αυτό το φαινόμενο ευθύνεται για τις λεγόμενες «κόκκινες παλίρροιες» τοξικών αλγών. Η κύρια αιτία της επιβάρυνσης της θάλασσας με θρεπτικά συστατικά είναι η εντατική γεωργία και η συστηματική χρήση λιπασμάτων, φυσικών ή χημικών. Άλλη σημαντική αιτία είναι οι οικισμοί που δεν διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας των λυμάτων τους.
Οι διαρροές πετρελαίου λόγω ατυχημάτων – Οι πετρελαιοκηλίδες προκαλούν μακροχρόνιες βλάβες. Δυστυχώς, ο διαρκώς εξελισσόμενος κανονισμός για την ασφάλεια στη θάλασσα δεν θα κατορθώσει ποτέ να εκμηδενίσει τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχημάτων. Σήμερα όμως υπάρχει ένας επιπλέον κίνδυνος: οι εξέδρες άντλησης πετρελαίου πολλαπλασιάζονται στη Βόρεια Θάλασσα, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο ατυχήματος και επακόλουθης διαρροής πετρελαίου στη θάλασσα.
Οι απορρίψεις στη θάλασσα – Η χρόνια ρύπανση από υδρογονάνθρακες, αν και περισσότερο διάχυτη και λιγότερο θεαματική από τις πετρελαιοκηλίδες, είναι εξίσου ανησυχητική. Στο στόχαστρο βρίσκονται οι απορρίψεις ουσιών στη θάλασσα τις οποίες διατάζουν κάποιοι ασυνείδητοι πλοίαρχοι. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, η ποσότητα πετρελαίου που απορρίπτεται στη θάλασσα με τον τρόπο αυτό είναι πολύ μεγαλύτερη από την ποσότητα πετρελαίου που περιέχει μια μεγάλη πετρελαιοκηλίδα. Το πρόβλημα έγκειται, αφενός, στη δυσκολία εντοπισμού των παραβατών και, αφετέρου, στη δυσκολία ολοκλήρωσης των διώξεων.
Τα βυθισμένα στη θάλασσα πυρηνικά απόβλητα – Λίγα γνωρίζουμε για το θέμα αυτό. Ποιες είναι οι επιπτώσεις της αύξησης της ραδιενέργειας στο περιβάλλον, όπως συμβαίνει με την αύξηση της ραδιενέργειας που έχει διαπιστωθεί στα ανοιχτά της θάλασσας κοντά στα εργοστάσια La Hague (Νορμανδία) και Sellafield (Cumbria), καθώς και στη Βαλτική και στη Μαύρη Θάλασσα; Ποιες είναι οι επιπτώσεις τυχόν ελαττώματος στο στρώμα μπετόν που καλύπτει τα πυρηνικά απόβλητα τα οποία βυθίστηκαν παλαιότερα στη θάλασσα;
Η βιολογική ρύπανση – Η ρύπανση αυτή οφείλεται στην κακή διαχείριση των φυσικών αποβλήτων, ανθρώπινων και ζωικών, που είναι φορείς βακτηρίων. Το πρόβλημα εντοπίζεται συνήθως στην παράκτια ενδοχώρα. Αιτία είναι οι οικισμοί που δεν διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας των λυμάτων τους και οι βοσκότοποι κοντά σε ποταμούς. Αυτή η ρύπανση απειλεί κυρίως την υγεία των λουόμενων και όσων κάνουν θαλάσσια σπορ. Η αυστηρή εφαρμογή του κανονισμού για τα ύδατα κολύμβησης και για τη διαχείριση των λυμάτων αρκεί ενδεχομένως για τη μείωση αυτού του κινδύνου.
Τα στερεά απόβλητα – Συσκευασίες από πλαστικό ή αλουμίνιο, σχοινιά από συνθετικές ίνες, φίλτρα τσιγάρων. οι χρήστες της θάλασσας είναι κυρίως αυτοί που πετούν στο νερό απορρίμματα από μη βιοαποικοδομήσιμες ύλες. Καθώς τα απορρίμματα αυτά δεν καταγράφονται επαρκώς, δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια η ποσότητά τους, ωστόσο υπάρχουν τακτικές αναφορές για ορισμένες επιπτώσεις τους, π.χ. αποτελούν αιτία πνιγμού θαλάσσιων θηλαστικών ή καταστροφής των διχτύων των αλιέων.
Η υγεία του θαλάσσιου περιβάλλοντος συνιστά προτεραιότητα του έκτου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος αποτελεί συνεπώς το αντικείμενο μιας στρατηγικής η οποία βρίσκεται επί του παρόντος υπό επεξεργασία, μιας στρατηγικής η οποία θα υλοποιηθεί μέσω νέων κανονισμών καθώς και μέσω της ορθότερης εφαρμογής των ήδη υφιστάμενων κανονισμών.

πηγή: Ευρωπαϊκή επιτροπή http://ec.europa.eu/fisheries/related_issues/water_pollution_el.htm

 Σταμάτης Δ1

 

 



Υδάτινα Οικοσυστήματα – 3ο θέμα εργασίας

1.Το νερό στη Γη    – Αναλογία γλυκού-αλμυρού νερού στον πλανήτη ΚΕΦ.8 σελ.77 – Δραστηριότητα

2.Ωκεανοί-θάλασσες

3.φυτοπλαγκτόν

4.οικοσύστημα (βιοτικοί-αβιοτικοί παράγοντες/έμβια-άβια)

5.τροφική αλυσίδα (διαταραχές)

6.υγρότοποι-υδροβιότοποι

Για περισσότερα δείτε τις σελίδες από την κορυφή του ιστολογίου: Σήμερα στην τάξη & Ειδήσεις για τη θάλασσα-Ηλεκτρονικό Περιοδικό.

                                                                               **********

Παρασκευή 11/11/2011

1. Οι μαθητές αφού συζητήθηκε στην τάξη το θέμα του νερού (διασύνδεση με Γλώσσα-Μελέτη) κατασκεύασαν στο εργαστήριο Η/Υ τα δικά τους γραφήματα (Δραστηριότητα 1) χρησιμοποιώντας το Excel. Δείτε τα στο κάτω μέρος της σελίδας!

24/11/2011 Πέμπτη – Τμήμα Δ1
29/11/2011 Τρίτη – Τμήμα Δ2

    4.5 – Προηγήθηκε η δημιουργία σχετικού γνωστικού υπόβαθρου στην τάξη  μελετώντας τις αντίστοιχες ενότητες της Μελέτης Περιβάλλοντος όπως περιγράφονται στη σελίδα :Διαθεματική Διασύνδεση (Εν.3 Θαλάσσιο Οικοσύστημα σελ. 59 ΚΕΦ.1
Σπονδυλωτά-Ασπόνδυλα) και επισκεπτόμενοι σχετικές ιστοσελίδες στο εργαστήριο Η/Υ με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού πληροφορικής, όπως: http://el.wikipedia.org/ και http://hromatopoios.blogspot.com/2010/04/blog-post_29.html. Διαβάστε στη σχετική σελίδα από την κορυφή του ιστολογίου: «Σήμερα στην τάξη».

Δραστηριότητα 2: Με το εκπαιδευτικό λογισμικό Kidspiration τα παιδιά έκαναν οπτική ταξινόμηση των ασπόνδυλων της θάλασσας στις υποκατηγορίες τους με χρήση Διαδραστικού Πίνακα στην τάξη τους. Δείτε το αποτέλεσμα της εργασίας τους:

Δραστηριότητα 3: Τα παιδιά δημιούργησαν με το Kidspiration μια απλή διατροφική πυραμίδα του θαλάσσιου οικοσυστήματος στην τάξη με χρήση του Διαδραστικού Πίνακα. Δείτε την εργασία τους:

Δραστηριότητα 4: (σε εξέλιξη…) Κατασκευάσαμε και λύσαμε με τη βοήθεια του Διαδραστικού Πίνακα ένα σταυρόλεξο και ένα κρυπτόλεξο για τα Ασπόνδυλα ζώα της θάλασσας με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού λογισμικού Crossword Forge Trial/δοκιμαστική έκδοση στην τάξη μας. Δείτε το παρακάτω:

Υδρογεωγραφικά Στοιχεία – 2ο θέμα Εργασίας

Γεωγραφικοί όροι της θάλασσας και οχι μόνο…Μια ανατροφοδότηση για όσα μιλήσαμεστην τάξη!

———————————————————————————————————————————————————

Ελλάδα:   Μορφολογία του εδάφους

Παράλια
Η Ελλάδα ως χερσόνησος είναι περιζωμένη από θάλασσα. Το βασικό γνώρισμα της είναι ο πλούσιος διαμελισμός των παραλίων της και πολλά  νησιά της. Πραγματικά, τα παράλια της χώρας μας είναι δαντελωτά. Έχουν κόλπους, όρμους, χερσονήσους, ακρωτήρια και νησιά σε τέτοια αναλογία, που δεν τη συναντάμε σε άλλη χώρα.

   Το  μήκος των ακτών της Ελλάδας είναι 15.020 χιλιόμετρα. Βέβαια, το μήκος λογαριάζεται ευθύγραμμα. Υπολόγισαν, πως αν θελήσει κανένας να περιπλεύσει από κοντά όλα τα ελληνικά παράλια, περνώντας από όλους τους κόλπους, τους όρμους και τους κάβους, θα έκανε διαδρομή μεγαλύτερη από αυτήν, που χρειάζεται να κάμει ένα πλοίο, το οποίο ταξιδεύει κατευθείαν από τον Πειραιά στη Νέα Υόρκη.

Θάλασσες
Η Ελλάδα με τα νησιά της βρέχεται από τη Μεσόγειο. Σχηματίζονται τα εξής πελάγη: Ιόνιο, Μυρτώο, Αιγαίο, Θρακικό, Ικάριο, Κρητικό, Καρπάθιο και Λιβυκό.

Νησιά
Μεγάλα και μικρά νησιά(3000) είναι διάσπαρτα, σε όλα τα πελάγη μας, που πλαισιώνουν και ομορφαίνουν τον ηπειρωτικό χώρο. Τα πιο πολλά βρίσκονται στο Αιγαίο Πέλαγος. Συνολικά, Υπάρχουν 151 νησιά, που κατοικούνται. Πολλά άλλα μικρά ξερονήσια είναι ακατοίκητα και έχουν έκταση 348 τ. χλμ. Τα μεγαλύτερα νησιά είναι η Κρήτη, η Εύβοια και η Ρόδος. Τα νησιά τα εντάσσουμε σε μεγαλύτερα συμπλέγματα. Τα συμπλέγματα αυτά είναι: 1. Ιόνια Νησιά ή Επτάνησα(Κέρκυρα, Ιθάκη, Λευκάδα κ. α), 2.Νησιά Μυρτώου( Κύθηρα-Αντικύθηρα), 3. Βόρειες Σποράδες(Σκόπελος, Σκύρος, Σκιάθος κ. α), 4. Εύβοια, 5. Νησιά Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, νησιά Σαρωνικού, Αργολικού κ. α), 6. Κρήτη.

Κόλποι
   Οι σπουδαιότεροι κόλποι είναι: Αμβρακικός, Πατραϊκός, Κορινθιακός, Κυπαρισσιακός, Μεσηνιακός, Λακωνικός, Αργολικός, Ευβοϊκός, Θερμαϊκός, Κασσάνδρας, Άγίου Όρους, Στρυμονικός, Καβάλας, Χανίων, Σούδας, Σαρωνικός, Παγασητικός κ α.

Λιμάνια
Πολλά είναι τα λιμάνια της Ελλάδας, όπου προσεγγίζουν μεγάλα και μικρά πλοία, φορτηγά και επιβατηγά. Αναγράφουμε 10 λιμάνια, τα πιο σπουδαία στη σειρά σύμφωνα με τον αριθμό των πλοίων, που προσεγγίζουν σε αυτά κάθε χρόνο: 1)Πειραιά, 2)Κέρκυρας, 3)Πάτρας, 4)Ηρακλείου, 5)Θεσσαλονίκης, 6) Ελευσίνας, 7) Σούδας, 8) Ηγουμενίτσας, 9) Σύρου, 10)Τήνου.

Χερσόνησοι
   Μεσσήνης, Λακωνική, Αργολική, Αττικής, Μαγνησίας, Χαλκιδική κ. α.

Ακρωτήρια
   Άκτιο, Άραξος, Ταίναρο, Μαλέας, Σούνιο, Καφηρέας, Αρτεμίσιο, Καναστραίο, Δρέπανο, Αγίου Όρους κ.α.

Πορθμοί
Ο πορθμός του Ευρίπου στην Εύβοια, που το ελάχιστο πλάτος του είναι 40μ. Στο στενό αυτό γίνεται η παλίρροια. Κάθε 6 ώρες η μέση στάθμη ανέρχεται και κατέρχεται. Η κίνηση αυτή των νερών δημιουργεί το παλιρροϊκό ρεύμα. Ο πορθμός του Ρίου-Αντιρρίου στον Κορινθιακό και της Πρέβεζας, στην είσοδο του Αμβρακικού Κόλπου.

Διώρυγες
Η διώρυγα της Κορίνθου ( μήκος 6,3 χιλιόμετρα) και της Λευκάδας.

Έδαφος
Το έδαφος της Ελλάδας είναι ορεινό και ημιορεινό σε ποσοστό μεγαλύτερο από 3/4. Στα 131.944 τ. χλμ 100.000 περίπου είναι ορεινά και ημιορεινά. Τη χώρα διασχίζουν από άκρη σε άκρη, ψηλά ή χαμηλά βουνά, που σταυρώνονται αναμεταξύ τους και κλείνουν μικρές και όχι πολύ εύφορες πεδιάδες. Στη Δυτική Ελλάδα υπάρχει η οροσειρά της Πίνδου, που είναι συνέχεια των Δειναρικών Άλπεων. Στην Ανατολική Ελλάδα έχουμε τις διακλαδώσεις του Αίμου.

Το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας είναι ο Όλυμπος, με ύψος 2.917 μ. Κατά την μυθολογία, στις κορυφές του είχαν τα παλάτια τους οι δώδεκα θεοί των αρχαίων Ελλήνων, με αρχηγό το νεφελοσυνάχτη Δία. Αναγράφουμε τα πιο ψηλά βουνά της Ελλάδας στη σειρά κατά το ύψος τους. 1. Όλυμπος (2.917 μ.) 2.Σμόλικας (2.637μ.) 3.Βόρας (2.524 μ.) 4.Γράμμος (2.520 μ.) 5.Γκιώνα (2.510 μ.) 6.Τύμφη (2.497μ.) 7.Αθαμανικά (2.469 μ.) 8.Παρνασσός (2.497μ.) 9. Ψηλορείτης (2.456 μ.) 10.Λευκά Όρη (2.452 μ.).

Πεδιάδες
   Ανάμεσα στα βουνά σχηματίζονται αρκετές πεδιάδες, κοιλάδες και οροπέδια. Κάπως πιο εκτεταμένες είναι οι πεδιάδες της Θεσσαλίας, της Θεσσαλονίκης, της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ωστόσο, σχετικά εύφορες είναι και άλλες μικρότερες πεδιάδες, όπως της Άρτας, του Αγρινίου, της Βοιωτίας, του Άργους και άλλες μικρότερες.

Ποταμοί
   Η χώρα μας έχει ξερό κλίμα, γιατί δεν έχει άφθονες βροχές. Για αυτό και τα νερά δεν είναι πολλά. Έτσι, δεν  σχηματίζονται μεγάλοι ποταμοί, που να είναι και ταυτόχρονα και πλωτοί. Ο πιο μεγάλος ποταμός είναι ο Έβρος στα σύνορα Ελλάδας και Τουρκίας. Πηγάζει από τη Βουλγαρία και χύνει τα νερά του στο Θρακικό Πέλαγος. Έχει  μήκος στο ελληνικό έδαφος 204 χλμ. και είναι πλωτός από μικρά πλοιάρια. Κοινούς  ποταμούς με τη Βουλγαρία έχουμε τον Στρυμόνα και τον Νέστο και με την Γιουγκοσλαβία τον Αξιό. Χύνονται όλοι στο Αιγαίο Πέλαγος. Αναγράφουμε τους πιο μεγάλους ποταμούς στη σειρά: Αλιάκμονας, Αχελώος, Πηνειός (Θεσσαλίας), Θύαμης, Αλφειός, Άραχθος, Ενιπέας, Ευρώτας, κ.ά.

Λίμνες
Υπάρχουν πολλές λίμνες στην Ελλάδα. Οι πιο πολλές βρίσκονται στις βόρειες περιοχές της χώρας και δεν έχουν μεγάλο βάθος. Αναγράφουμε μερικές και δίπλα τους την έκταση σε τετραγωνικά χιλιόμετρα:

Τριχωνίδα

97 τ. χλμ.

Βόλβη

76 τ. χλμ.

Βεγορίτιδα

72 τ. χλμ.

Βιστωνίδα

46 τ. χλμ.

Πρέσπα Μικρή

43 τ. χλμ.

Πρέσπα Μεγάλη

38 τ. χλμ.

Καστοριάς

29 τ. χλμ.

Υλίκη

23 τ. χλμ.

Παμβώτιδα

19 τ. χλμ.

Κλίμα
   Το κλίμα της Ελλάδας είναι θαλάσσιο και ηπειρωτικό στις ορεινές περιοχές. Κλίνει, γενικά περισσότερο προς το μεσογειακό, γιατί οι δαντελωτές ακτές της λούζονται από τη Μεσόγειο. Είναι κλίμα ήπιο. Έχει βροχές το χειμώνα, αλλά τους πιο πολλούς μήνες έχει ξηρασία και ψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι. Ωστόσο το ζεστό καλοκαίρι μετριάζεται από τις θαλάσσιες αύρες και τα μελτέμια. Η μέση θερμοκρασία του έτους κυμαίνεται μεταξύ +16° και +19° Κ.
Οι περισσότερες βροχές όλο το χρόνο πέφτουν στη Β.Δ. και Δ. Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα οι περισσότερες βροχές πέφτουν στην Κέρκυρα και στα Ιωάννινα και οι λιγότερες στη Αττική.

*********************

ΝΟΜΟΙ – ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΝΑ
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ

ΘΡΑΚΗ

Ν. Έβρου Αλεξανδρούπολη
Ν. Ροδόπης Κομοτηνή
Ν. Ξάνθης Ξάνθη

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Ν. Καβάλας Καβάλα
Ν. Δράμας Δράμα
Ν. Σερρών Σέρρες
Ν. Κιλκίς Κιλκίς
Ν. Θεσσαλονίκης Θεσσαλονίκη
Ν. Χαλκιδικής Πολύγυρος
Ν. Πέλλης Έδεσσα
Ν. Ημαθίας Βέροια
Ν. Φλώρινας Φλώρινα
Ν. Κοζάνης Κοζάνη
Ν. Καστοριάς Καστοριά
Ν. Πιερίας Κατερίνη
Ν. Γρεβενών Γρεβενά

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Ν. Λαρίσης Λάρισα
Ν. Μαγνησίας Βόλος
Ν. Καρδίτσας Καρδίτσα
Ν. Τρικάλων Τρίκαλα


ΝΟΜΟΙ – ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΝΑ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ

ΗΠΕΙΡΟΣ

Ν. Ιωαννίνων Ιωάννινα
Ν. Θεσπρωτίας Ηγουμενίτσα
Ν. Πρεβέζης Πρέβεζα
Ν. Άρτας Άρτα

ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ

Ν. Αττικής Αθήνα
Ν. Βοιωτίας Λιβαδειά
Ν. Φθιώτιδας Λαμία
Ν. Φωκίδας Άμφισσα
Ν. Αιτωλοακαρνανίας Μεσολόγγι
Ν. Ευρυτανίας Καρπενήσι
Ν. Ευβοίας Χαλκίδα

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Ν. Κορινθίας Κόρινθος
Ν. Αχαϊας Πάτρα
Ν. Ηλείας Πύργος
Ν. Αρκαδίας Τρίπολη
Ν. Αργολίδος Ναύπλιο
Ν. Μεσσηνίας Καλαμάτα
Ν. Λακωνίας Σπάρτη


ΝΟΜΟΙ – ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΝΑ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ

ΚΡΗΤΗ

Ν. Χανιών Χανιά
Ν. Ρεθύμνης Ρέθυμνο
Ν. Ηρακλείου Ηράκλειο
Ν. Λασιθίου Άγιος Νικόλαος

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ

Ν. Κυκλάδων Ερμούπολη
Ν. Δωδεκανήσου Ρόδος
Ν. Σάμου Σάμος
Ν. Λέσβου Μυτιλήνη
Ν. Χίου Χίος

ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ

Ν. Κέρκυρας Κέρκυρα
Ν. Κεφαληνίας Αργοστόλι
Ν. Λευκάδας Λευκάδα
Ν. Ζακύνθου Ζάκυνθος

Τα σπουδαιότερα ποτάμια, βουνά και λίμνες της χώρας μας είναι:

Βουνά

Ποτάμια

Λίμνες

Τεχνητές Λίμνες

Άγραφα

Αξιός

Αμβρακία

Αλιάκμονα

Βέρμιο

Αλιάκμονας

Βεγορίτιδα

Κρεμαστών

Γκιόνα

Άραχθος

Βιστωνίδα

Καστρακίου

Γράμμος

Αχελώος

Βόλβη

Μόρνου

Δίκτη

Ασωπός

Δοϊράνη

Πουρναρίου

(Αράχθου)

Κίσαβος

Αλφειός

Ιωαννίνων

Ταυρωπού

Λευκά Όρη

Γαλλικός

Κερκίνη

Μαίναλο

Έβρος

Καστοριάς

Όλυμπος

Εύηνος

Λυσιμαχεία

Όσα

Ευρώτας

Λαγκαδά

Όθρυς

Κηφισός

Μαραθώνα

Πίνδος

(οροσειρά)

Λουδία

Μεγάλη Πρέσπα

Πήλιο

Λούρος

Μικρή Πρέσπα

Πάρνηθα

Μέγδοβας

Τριχωνίδα

Παρνασσός

Μόρνος

Υλίκη

Παναιτωλικό

Νέστος

Πάρνωνας

Πάμισος

Παγγαίο

Πηνειός

(Θεσσαλίας)

Ροδόπη

Πηνειός
(Πελοποννήσου)

Σμόλικας

Στρυμόνας

Τυμφρηστός

Σπερχειός

Ταΰγετος

Φαλακρός

Χολομώντας

Ψηλορείτης

Γεωγραφικοί όροι Θάλασσας

Θάλασσα: Μεγάλο κομμάτι της επιφάνειας της γης, που καλύπτεται από (αλμυρά) νερά.

Παραλία: Η άκρη της ξηράς που βρέχεται από τη θάλασσα.

Χερσόνησος: Μεγάλο κομμάτι ξηράς που «προχωρεί» μέσα στη θάλασσα και βρέχεται από τρία μέρη.

Κόλπος: Στενή λουρίδα θάλασσας που εισχωρεί βαθιά στη ξηρά.

Όρμος: Ένας μικρός και κλειστός κόλπος.

Ισθμός: Στενό κομμάτι ξηράς που ενώνει δύο ξηρές και χωρίζει δύο θάλασσες.

Πορθμός:  Στενό θαλάσσιο μέρος που χωρίζει δύο ξηρές και ενώνει δύο θάλασσες.

Λιμάνι: Φυσικό ή τεχνικό μέρος της θάλασσας που αγκυροβολούν τα πλοία και προφυλάγονται από τρικυμίες και ανέμους.

Νησί: Μικρό ή μεγάλο κομμάτι ξηράς, που βρέχεται γύρω – γύρω από θάλασσα.

Σκόπελος: Βράχος που βρίσκεται στη θάλασσα και εξέχει από την επιφάνειά της.

Ύφαλος: Βράχος που βρίσκεται στη θάλασσα και κοντά στην επιφάνειά της χωρίς να εξέχει καθόλου.


Θάλασσα… 1ο θέμα εργασίας

Με τι θα ασχοληθούμε σε αυτό το θέμα εργασίας:

Γενικά – Κατηγορίες θαλασσών – Διαίρεση θαλασσών – Βάθος – Πυθμένας – Βυθός – Κίνηση νερών – Επιδράσεις στον άνθρωπο  – θάλασσα και Αρχαίος Ελληνικός Πολιτισμός.

Γενικά

Θάλασσα είναι τα αλμυρά νερά που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της γης. Από τα 510.000.000 τ.χλμ της τα 366.000.000 τ. χλμ. δηλαδή τα 7/10 καλύπτονται από θάλασσα.
Ο όγκος των θαλασσινών νερών υπολογίζεται στα 1.370.000 κυβ. χλμ. περίπου.
Οι αρχαίοι Έλληνες την είχαν θεοποιήσει και την θεωρούσαν κόρη της Γαίας και μητέρα της Αφροδίτης.

Α. Κατηγορίες Θαλασσών

Την υδάτινη αυτή έκταση διαιρούμε σε Ωκεανούς (που σε έκταση, κατά σειρά, είναι: Ο Ειρηνικός (167.418.180 τ.χλμ.), ο Ατλαντικός (83.175.600 τ.χλμ.), ο Ινδικός (74.942.660 τ.χλμ.) και ο Αρκτικός ή βόρειος Παγωμένος Ωκεανός (14.352.340 τ.χλμ.) και ο νότιος Παγωμένος ή Ανταρκτικός, σε θάλασσες και σε πελάγη.

Β. Διαίρεση Θαλασσών

Η διαίρεση τού θαλάσσιου περιβάλλοντος σε κατηγορίες μπορεί να βασίζεται σε διάφορα γεωλογικά, γεωγραφικά και ωκεανογραφικά κριτήρια. Λόγω όμως των δυσκολιών οι οποίες προκύπτουν από τον συνδυασμό των παραπάνω κριτηρίων, οι ειδικοί δεν έχουν μέχρι σήμερα καταλήξει σε κάποιο συγκεκριμένο ταξινομικό σύστημα. Μια διαίρεση μπορεί να είναι η παρακάτω με βάση ωκεανογραφικά στοιχεία:
 Οι θάλασσες διαιρούνται σε εσωτερικές (περιβάλλονται από ξηρά και δεν επικοινωνούν με τους Ωκεανούς π.χ Κασπία θάλασσα – Εύξεινος Πόντος και η Βαλτική Θάλασσα)
σε κλειστές (που επικοινωνούν με τους Ωκεανούς αν και περιβάλλονται από ξηρά – η Αράλη, η Θάλασσα Σώλτον της Καλιφόρνια, ΗΠΑ)
σε ανοιχτές που είναι μεγάλοι θαλάσσιοι δρόμοι από τους οποίους επικοινωνούν τα διάφορα κράτη μεταξύ τους με ίσα δικαιώματα – Μεσόγειος (2.967.570 τ.χλμ.), η Ερυθρά Θάλασσα (458.480 τ.χλμ.).

Γ. Βάθος

Το μέσο βάθος υπολογίζεται σε 3.600 μέτρα. Το μέγιστο βάθος είναι 11.000 μ. στον Ειρηνικό Ωκεανό κοντά στις Φιλιππίνες. Το μεγαλύτερο βάθος της Μεσογείου είναι 4.400μ. νοτιοδυτικά του ακρωτήριου Ταίναρο.

Δ. Πυθμένας – Βυθός

Ο κάθετος διαμελισμός του πυθμένα μοιάζει με της Γης δηλαδή υπάρχουν πεδιάδες, κοιλάδες, οροσειρές, τάφροι, όρη, οροπέδια αλλά στον πυθμένα οι διαβρώσεις είναι μικρότερες σε σχέση με την επιφάνεια της Γης.

Το φως του ήλιου φτάνει σε βάθος περίπου 200 μ. και παρακάτω υπάρχει σκοτάδι. Η θερμοκρασία του νερού εξαρτάται από το πλάτος και το βάθος. Ενώ όσο πάμε προς τα κάτω το νερό είναι πιο κρύο ενώ αυξάνεται και η πίεση του νερού. Η πυκνότητα του θαλασσινού νερού σε ουσίες είναι μεγαλύτερη από του γλυκού νερού. Ουσίες που περιέχονται είναι κυρίως το αλάτι αλλά και ιώδιο, πυρίτιο, βρώμιο, βισμούθιο, ασβέστιο, αρσενικό, μόλυβδος, σίδηρος, χαλκός, νικέλιο, χρυσός, άργυρος κλπ.

Παρακάτω βλέπουμε  στην πρώτη εικόνα το φυσικό διαμελισμό της θάλασσας κάτω από την επιφάνεια και ένα γράφημα που δείχνει ότι όσο βαθύτερα κατεβαίνουμε προς τον πυθμένα τόσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία του νερού.


Επόμενα Θέματα για Μελέτη:

Ε.  Κίνηση των νερών  – Διαβάστε το άρθρο του συμμαθητή σας εδώ.

Ζ. Θάλασσα και Αρχαίος Ελληνικός Πολιτισμός
——————————————————————————————————

Ε.  Κίνηση των νερών  – Διαβάστε το άρθρο του συμμαθητή σας εδώ.

Στις τρικυμίες τα κύματα των ωκεανών φάνουν σε ύψος τα 20μ. ενώ όταν σπάζουν σε βράχους τα 50μ. Από το βάθος των 60μ. και κάτω η θάλασσα παραμένει ήρεμη.


Εκτός όμως από τα κύματα υπάρχουν και τα θαλάσσια ρεύματα, κατακόρυφα όταν η κίνηση γίνεται από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα και σε οριζόντια που σχηματίζονται ή στην επιφάνεια ή στο βάθος της θάλασσας.

 Πού οφείλεται όμως η δημιουργία των θαλάσσιων ρευμάτων;

 Η δημιουργία τους οφείλεται στη διαφορά που υπάρχει στη θερμοκρασία αλλά και στην αλμυρότητα των νερών.

 Τα σπουδαιότερα θαλάσσια ρεύματα είναι: του Γκολφ Στρήμ στον Ατλαντικό Ωκεανό που ξεκινά από τον κόλπο του Μεξικού και φτάνει στη δυτική Ευρώπη, του Κούρο Σίβο στον Ειρηνικό ωκεανό που ξεκινά από την Ιαπωνία  και φτάνει στην Αμερική, του Λαμπραντόρ στον Ατλαντικό με κατεύθυνση Β. Πόλος-Καναδάς κλπ.

 Υπάρχουν όμως και οι παλίρροιες δηλ. η περιοδική ανύψωση (πλημμυρίδα) και η κατάπτωση  (άμπωτη) της επιφάνειας του θαλασσινού νερού που οφείλονται στην έλξη του ήλιου και της σελήνης, καθώς και στη φυγόκεντρη δύναμη της Γης.

Δραστηριότητα για την Παλίρροια: επισκεφθείτε την Βικιπαίδεια και βρείτε πληροφορίες για την παλίρροια του Ευρίπου στη χώρα μας. (κλικ εδώ)

Ερωτήσεις

1.Τί είναι ένας πορθμός;
2.Που βρίσκεται ο πορθμός του Ευρίπου;
3.Ποιό φαινόμενο συμβαίνει εκεί;
4.Ποια είναι η αποδεκτή σήμερα εξήγηση του φαινομένου;
5.Ποιοί ασχολήθηκαν πρώτοι με την εξήγηση αυτού του φαινομένου;


Δείτε τί συμβαίνει όταν αποτραβιούνται τα νερά της θάλασσας –> εδώ

Αναζητείστε πληροφορίες και εδώ  «Εστία Γνώσης»
Πώς ανεβαίνουν και κατεβαίνουν τα νερά στον κόλπο του Fundy; Δείτε εδώ

Η δραστηριότητα εκτελέστηκε στο εργαστήριο Η/Υ του σχολείου μας με τη συνεργασία δασκάλου και εκπ/κού πληροφορικής.  Παραθέτουμε το αποτέλεσμα της αναζήτησης των μαθητών:

1.Τί είναι ένας πορθμός;

Ο Πορθμός είναι ναυτικός γεωγραφικός όρος, με τον οποίο χαρακτηρίζεται η φυσική στενή λωρίδα θάλασσας που χωρίζοντας δύο ακτές ενώνει δύο μεγαλύτερες θαλάσσιες εκτάσεις.

2.Που βρίσκεται ο πορθμός του Ευρίπου;

στην Χαλκίδα, (Ελλάδα).

3.Ποιό φαινόμενο συμβαίνει εκεί;

Σ΄ αυτόν το χώρο παρουσιάζεται το ακόλουθο μοναδικό σύνθετο φαινόμενο, τα ύδατά του διαύλου να κινούνται συνεχώς ενώ συγχρόνως ν΄ αλλάζουν και φορά κίνησης, κατευθυνόμενα άλλοτε προς τον Βόρειο και άλλοτε προς το Νότιο Ευβοϊκό.

4.Ποια είναι η αποδεκτή σήμερα εξήγηση του φαινομένου;

Η εξήγηση που έχει δοθεί και έχει γίνει σήμερα αποδεκτή για το συγκεκριμένο χώρο είναι ότι το φυσικό παλιρροιακό κύμα στο Αιγαίο φθάνοντας στην Εύβοια ανατολικά, ένα μέρος του εισέρχεται στο Βόρειο Ευβοϊκό (από Β. της Εύβοιας) και ένα άλλο εισέρχεται στο Νότιο Ευβοϊκό (από Ν. της Εύβοιας).

5.Ποιοί ασχολήθηκαν πρώτοι με την εξήγηση αυτού του φαινομένου;

Η εξήγηση του συγκεκριμένου φαινομένου του ρεύματος του Ευρίπου απασχόλησε και τους αρχαίους Έλληνες και ειδικότερα τον Αριστοτέλη και τον Ερατοσθένη καθώς και πολλούς άλλους επιστήμονες από τον προηγούμενο αιώνα και μετά. Σημαντική συνεισφορά στη μελέτη του φαινομένου κατέχουν οι Έλληνες Δημήτριος Αιγινήτης (1926) [1] ο Υποπλοίαρχος Ανδρέας Α. Μιαούλης, Β.Ν. (1880) [2] και ο βρετανός Υποναύαρχος Αρθούρος Μένσελ (Arthur Mansel), RN. Η έρευνα συμπληρώθηκε από μετρήσεις του Πανεπιστημίου Αθηνών στη Γλύφα (1981-1984). [3]